هویّت اجتماعی شیعه امامیّه در قرون متقدّم؛ تحلیلی تاریخی-جامعه شناسانه بر قصیدة ابن‌منیر طرابلسی
دو قرن چهارم و پنجم، دوران قدرت و استیلای سیاسی-مذهبی شیعه بر جهان اسلام به شمار می‌رود. گستره جغرافیایی شیعیان در تمامی نقاط جهان اسلام، به انضمام حمایت سیاسی دو دولت آل‌بویه در بغداد و فاطمیان در مصر و منطقه شامات باعث شد شیعیان فرصت ابراز علنی عقاید و انجام بسیاری از شعائر خود را پیدا کنند. بر اساس نظریه تضاد دوقطبی در مباحث جامعه‌شناسی، بررسی وضعیت اعتقادی-اجتماعی شیعیان بر مبنای متون و گزارش‌های نشان‌دهنده تقابل‌های هویّتی میان شیعه و اهل سنّت، می‌تواند یکی از منابع در تحلیل تاریخی-اجتماعی آن دوران باشد. از منابع مهم در این زمینه، قصیده مشهور «تتریه» سروده ابن‌منیر طرابلسی است که در آن به خوبی این تضادهای هویّتی نشان داده شده است. گستره موضوعات مطرح‌شده در این شعر که باورهای اعتقادی، تضادهای آیینی و مسائل عملی (اصطلاحاً فقهی) را در برمی‌گیرد، نشان‌دهنده تمامی تضادهای موجود در آن دوران است. در این نوشتار تلاش بر آن است تا با بررسی ابیات این شعر، ابتدا خاستگاه اعتقادات و آیین‌های شیعی در روایات رسیده از اهل‌بیت علیهم‌السلام نشان داده شده و در ادامه به شواهد تاریخی وجود تضاد میان فرقه‌های اسلامی موجود در جامعه آن روز، به‌ویژه شهر بغداد به‌عنوان محل سکونت شریف، و منطقه شامات و مصر به‌عنوان محل سکونت ابن‌منیر اشاره شود.
این محتوا فقط برای اعضا قابل مشاهده است.
برای دسترسی به این محتوا، وارد سایت شده و اشتراک کتابخانه را تهیه کنید. (مشاهده راهنما)
