کاربست رسول و نبی در عقاید اسلامی

نحوه گویش قرآن در نام‌آوریِ پیامبران با دو عنوان «رسول» و «نبی»، خاستگاه اظهار نظر عالمان مسلمان درباره تفاوت آن دو شده است. این مسأله را در آیات، روایات و متون کلامی بررسی کردیم. از گویش قرآن، هم‌سان‌انگاری این دو مفهوم به دست آمد. روایت‌هایی از ائمه علیهم السلام یافتیم که نبی، صدای فرشته را می‌شنود یا در خواب مشاهده می‌کند، اما رسول در بیداری هم می‌بیند؛ لذا ارتباط آن‌ها عموم و خصوص مطلق است. از مقطعی که آثار آن را در قرن سوم یافتیم، شهرت یافته که ارتباط آن‌ها عموم و خصوص مطلق با معیار شریعت، کتاب و معجزه است. منشأ این تفاوت‌گذاری جدید، نوع مأموریت و مبانی قول ائمه‌ علیهم السلام است؛ که البته هم‌چنان با مخالفت برخی متأخران مواجه است. آیه‌ الله مصباح‌ یزدی بر اساس قول علامه طباطبائی، تفاوت را در اتمام حجتِ رسول دانسته که استدلال ایشان را ناکافی یافتیم.

---